uit en thuis

Op stoom komen

Twijfelen tot het laatste moment; pak ik de auto of toch de fiets? Maar het weer leek gister niet heel verkeerd. Het was droog en er stond weinig wind. Dat maakte dat ik me gister om kwart over 12 toch klaar maakte om op de fiets naar het Woudagemaal in Lemmer te gaan.

In het Woudagemaal hadden we (een groepje Rallyanen) afgesproken met mede-Rallyaan Lex. Lex is ook vrijwillige gids in het gemaal. Hij ontving ons bij de entree. Uiteraard was ik niet helemaal goed voorbereid en had ik mijn ‘gratis entreebewijs’ niet bij me. Maar gelukkig waren ze dat daar helemaal gewend en ik kon ik het ter plekke nog invullen en inleveren.

Na nog een kort moment wachten bleek dat we met vier Rallyanen bleven en nam Lex ons mee naar het gemaal. Eerst even stilstaan bij de grondstoffen; kolen, stookolie, plantaardige olie. Grote hoeveelheden (in tonnen uitgedrukte) van deze stoffen zijn aangevoerd en verstookt om de stoom te kunnen vormen. Het gaat daarnaast om heel wat mankracht en dus om duizenden Euro’s. Daarom wordt het gemaal ook niet heel vaak aangezet; het is te kostbaar.

Als de olie in de eerste hal de stoom gevormd heeft gaat de machinerie in de tweede hal in werking. Voor het opstarten is nog wel wat mankracht nodig. Maar als de ‘cilinders’ door de stoom eenmaal op gang zijn gaat het water vanuit de Friese boezem met massa’s liters tegelijk het IJsselmeer in. Een gemiddeld olympisch zwembad is binnen enkele tientallen seconden leeggepompt. Indrukwekkende gedachte.

Ook de moeite waard was de korte blik op de architectuur van het gebouw en de kamers van de directeur en zijn rechterhand. Want die zijn nog vrijwel helemaal in de stijl van “Berlage”. Beter bekend als de stijl van de Amsterdamse School. Zelfs de schoorsteen bij het gemaal is in stijl gebouwd. Of eigenlijk herbouwd, want het is de tweede toren. De gids kon het allemaal goed vertellen.

Na een afsluitend bakje koffie stapte ik weer op de fiets, het was nog droog en de wind vrijwel helemaal weggevallen. Het fietstochtje voelde goed. Ik besloot daarom niet direct naar huis te fietsen maar nog een bezoek te brengen aan het bezoekerscentrum Mar en Klif in Oudemirdum. Daar heb ik even écht de tijd genomen om alles te lezen. Ik ben veel wijzer geworden over het landschap van mijn werk- en leefomgeving.

De schemering begon toen ik uit het bezoekerscentrum stapte. Door de snel naderende duisternis ben ik direct naar huis gereden, hoewel de benen nog goed voelden. Die komen ook weer enigszins op stoom!